Shkruan Martin Kettle

Mjaft për të treguar që janë seriozë. Jo mjaftueshëm për të dalë jashtë kontrolli. Kjo në esencë, duket të jetë mësimi fillestar i sulmeve ajrore të nisura këtë mëngjes nga SHBA, Britania dhe Franca. Ky gjykim mund të dalë i parakohshëm, pasi që është thënë shumë për konfliktin sirian. Mund të këtë hakmarrje të ndonjë forme. Versioni i aleatëve perëndimorë për ngjarjet në terren mund të duket tepër e thjeshtuar – tashmë po kontestohet në Siri.

Lojtarët e tjerë ushtarakë në Siri dhe rajon – Izraeli, Turqia, Irani, Arabia Saudite dhe përfaqësimet e tyre, si dhe grupet xhihadiste mund të përdorin këtë mundësi për të përfituar për interesat e tyre. Në këtë fazë të hershme, sikurse raportohet në perëndim, sulmet duke të jenë relativisht të kufizuara. Por gjithmonë ka një mjegull lufte dhe gjithmonë tregime falas për të gjithë. Kompleksiteti i krizës siriane, dhe lufta më e gjerë rajonale për avantazh mbetet një kuti me kokë.

Gjykuar kundër gjithë kësaj, goditjet e raketave të sotme janë më pak një ndërhyrje ushtarake sesa një përpjekje në një diplomatike. Siç thotë fjalia e famshme e Clausewitz, lufta është një vazhdim i politikës me mjete të tjera. Në këtë kuptim, sulmet me raketa janë një përpjekje për të bërë tre gjëra: për të mbështetur ndalimin e vendosur ndërkombëtar për përdorimin e armëve kimike në prag të përdorimit të tyre të mundshëm të tyre nga Siria në Douma një javë më parë; për të ngritur një sfidë të vonuar, por ende mjaft modeste, ndaj dominimit ndërkombëtar de facto rus, iranian dhe turk të situatës siriane; dhe të themi, me përdorimin e forcës ushtarake, se pushtetet perëndimore mbeten të përfshira në krizën humanitare dhe rajonale dhe duhet të përfshihen në rezultatin e saj.

Se sa janë avancuar këto objektiva nga sulmet e sotme është ende herët të thuhet me siguri. Por natyrën e kufizuar të sulmit të raketave – nisur nga jashtë hapësirës ajrore siriane, e kufizuar në objektivat e lidhura me luftën kimike, dhe sipas Pentagonit sugjeron se ndikimi i tyre më i madh është mjaft i margjinalizuar. Mungesa e hershme e grindjeve të zemërimit të vërtetë ose konfikt në Damask, Teheran dhe Moskë mund të jenë të rëndësishme. Por kjo nuk mund të zgjasë.

Për Shtetet e Bashkuara, sulmi përsëri e ekspozon natyrën ambivalente të përfshirjes së saj. SHBA është shume e përfshirë në Siri dhe Irak në betejën me Shtetin Islamik. Por, edhe sot është duke e mbajtur luftën civile siriane në gjatësinë e krahut. Donald Trump erdhi në pushtet duke dashur të rrijnë larg. Javën e kaluar, ai dukej i gatshëm ta fuste botën në luftë bërthamor. Tani, vetëm vitin e shkuar, ai ka ndjekur këshillën e Pentagonit dhe kufizoi veten në një sulm kirurgjik kundër forcave të Bashar al-Assadit. Megjithatë, sulmi është një gozhdë tjetër në arkivolin e politikës së Trumpit me Rusinë.

Për Francën, sulmi është një hap i rëndësishëm në vendosmërinë e Emmanuel Macron për të konsoliduar vendin e vendit të tij dhe gjithashtu për të avancuar vendin e Evropës, si një lojtar në skenën ndërkombëtare. Politika e jashtme e Macron ka të bëjë me parashikimin e vlerave evropiane dhe udhëheqjes franceze. Këto sulme avancojnë atë strategji dhe Macron do të jetë i prirë të shtyjë më tej.

E Britania? Theresa May është kapur mes imperativëve të politikës së jashtme dhe realiteteve të brendshme politike. Britania dëshiron bashkëpunim ndërkombëtar kundër përdorimit të armëve kimike në Siri dhe Salisbury. Nuk ka dashur që Franca të shkojë vetë ose si aleati i vetëm i Uashingtonit. Por May mund të udhëheqë një qeveri të pakicave në një vend që është skeptik rreth përdorimit të ndërhyrjes. Opinioni publik në Britani është shumë realist. Nuk dëshiron një angazhim tepër të rëndë tokësor. Por gjithashtu e di se nëse qëndroni për vlerat universale humanitare, si ndalimi i armëve kimike, ndonjëherë duhet të luftohet për këto vlera.

Në adresimin e saj për sulmet, May përpiqej jashtëzakonisht për të theksuar natyrën e tyre të kufizuar: “Kjo nuk është një ndërhyrje në një luftë civile. Kjo nuk ka të bëjë me ndryshimin e regjimit”, tha ajo. Ajo ka llogaritur, me të drejtë me të drejtë, se një bombardim i hershëm dhe i kufizuar – vetëm katër avionë RAF – është politikisht më e sigurt për të se sa rreziku për të shkuar në parlament për leje paraprake. Ajo duhet të mendojë se do të fitojë mbështetjen e Parlamentit javën e ardhshme në retrospektivë. Rasti, pavarësisht nga ajo që sapo ka ndodhur, vazhdon të mbetet, se një qeveri mund të ndërmarrë vetëm veprime ushtarake me mbështetje politike për ta bërë atë; ky është thjesht një version tjetër i rrugës që pasoi pa sukses nga David Cameron në vitin 2013. May nuk është shndërruar papritmas në një Zonjë të Hekurt e stilit të Thatcher. Këto nuk janë ishujt Falkland. Ajo do të lutet që të mos jetë ky Iraku i saj apo Suezi.

E mjaftueshme për të treguar se janë seriozë. Pra, duhet të jetë. Nuk mjafton që ajo të dalë jashtë kontrollit. Por ende ka gjasa të ndodhë.

Përktheu dhe përshtati: F.Hajdari/ARBRESH.INFO/